ⵓⴷⴷⵓⵎ ⵏ ⵉⴼⵔ ⴰⴷⵙⵍⴰⵏ ⴳ ⵓⵙⴰⵎⵎⵔ

ⵜⴰⵎⴳⵔⴰⴷⵜ ⵙ ⵜⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵅⴼ ⵉⴳⵍⵍⵉⵏ ⵎⴰⵙⵙ ⴱⵕⴰⵀⵉⵎ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ. ⵢⵓⵔⴰ ⵜ ⵎⴰⵙⵙ ⵄⴱⴷⵍⵡⴰⵃⴷ ⴱⵓⵎⵉⵚⵕ.
مقالة بالأمازيغية عن المرحوم ابراهيم عيناني، كتبها الأستاذ عبد الواحد بوميصر

ⴱⵓⵎⵉⵚⵕ ⵄⴱⴷⵍⵡⴰⵃⴷ / Boumisser Abdelouahed // 

   ⵉⵏⵖⵓⴱⴰ ⴷⵉⵖ ⵢⴰⵏ ⵉⴼⵔ ⵙⴳ ⵉⴼⵔⴰⵡⵏ ⵉⵣⴷⴷⵉⴳⵏ ⵏ ⵜⵖⵏⵙⴰ ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⴳ ⵓⵙⴰⵎⵎⵔ  ⵎⴰⵙⵙ ⴰⵎⵙⵏⴰⵡ ⴱⵕⴰⵀⵉⵎ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ , ⴰⵙⵙ ⵏ ⵙⵙⴱⵉⵜ ⴷⴷⵖ ⵏⵏⴰ ⵉⴳⴰⵏ 13 ⵢⵓⵏⵢⵓ 2020 ⴳ ⵜⵎⴰⵣⵉⵔⵜ ⵏ ⵜⵎⵜⵜⴰ ⵉⵎⵓⵏⵏ ⵍⵍⵉⵖ ⵜ ⵢⴰⵖ ⵢⴰⵏ ⵉⵖⵏⵛⴰ ⵏ ⵍⴽⵓⵏⵚⵉⵕ .

   ⵉⴽⴽⴰ ⵜⵜ ⵉⵏⵏ ⵉⴳⵍⵍⵉⵏ ⵏ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ ⵙⴳ ⵜⵎⵥⵉ ⵏⵏⵙ ⵢⵓⵙⵉ ⴰⵏⵣⴳⵓⵎ ⵏ ⵜⵎⵏⵜⵉⵍⵜ ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ, ⵣⵓⵏⴷ ⴰⴽⴽ ⵉⵏⴳⴳⵯⴰ ⵏⵏⵙ ⴳ ⵜⵙⴳⴰ ⵏ ⵓⵙⴰⵎⵎⵔ , ⴳ ⵢⴰⵏ ⵓⵣⵎⵣ ⵍⵍⵉⵖ ⵉⴳⵯⴷⵍ ⵓⵏⵣⴰⵖ ⴼ ⵜⵎⵏⵜⵉⵍⵜ ⴷⴷⵖ .

   ⵉⴳⵍⵍⵉⵏ ⵏ ⵎⴰⵙⵙ ⴱⵕⴰⵀⵉⵎ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ ⵉⴳⴰ ⵙⴳ ⵜⵖⵔⵎⵜ ⵏ ⴰⵢⵜ ⵄⴱⴷⵓⵏ ⵏⵏⴰ ⵉⴹⴼⴰⵕⵏ  ⵉ ⴱⵓⵎⴰⵍⵏ ⴷⴰⴷⵙ ⵜⴰⵙⴳⴰ ⵏ ⵜⵉⵏⵖⵉⵕ,,ⵉⴳⴰ ⵎⴰⵙⵙ ⴱⵕⴰⵀⵉⵎ ⵙⴳ  ⵉⵎⵙⵏⴰⵡⵏ ⵉⵎⴰⵣⵉⵖⵏ ⵏⵏⴰ ⵉⴼⴽⴰⵏ ⵉ ⵓⵙⵡⵉⵏⴳⵎ ⴷ ⵓⵔⵣⵣⵓ ⵅⴼ ⵜⵖⵏⵙⴰ ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⴳ ⵍⵎⵖⵔⵉⴱ ⴰⴽⴽⵯ,ⵙⵍⴰⵡⴰⵏ ⴰⴽⴽⵯ ⵍⵍⵉⵖ ⴰⵔ ⵉⵜⵜⴰⵡⵙ ⵙ ⵜⵓⴳⵜⵜ ⴳ ⵜⵉⵏⴰⵡⵉⵏ ⴷ ⵉⵎⵓⵙⵙⵓⵜⵏ ⵏⵏⴰ  ⵉⵜⵜⴳⴳⴰ ⵓⵎⵓⵙⵙⵓ ⴰⵎⴰⵣⵉⵖ ⴳ ⵡⴰⵢⵢⴰⵡⵏ ⵏⵏⵙ ⴰⴽⴽⵯ .

   ⵉⴽⴽⴰ ⵜⵜ ⵉⴳⵍⵍⵉⵏ ⵏ ⴱⵕⴰⵀⵉⵎ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ ⵉⴳⴰ ⴰⵙⵍⵎⴰⴷ ⵏ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⵉⵏⴳⵍⵉⵣⵜ ⴳ ⵜⵙⵉⵏⴰⵏⵜ ⵏ ⴱⵓⵎⴰⵍⵏ ⴷⴰⴷⵙ, ⴰⵢⵍⵍⵉⵖ ⵉⵣⵓⴳ ⴷ ⵜⴰⵔⵡⴰ ⵏⵏⵙ ⵙ ⵜⵎⵓⵕⴰ ⵉⵎⵓⵏⵏ ⵏ ⵎⴰⵔⵉⴽⴰⵏ,ⵍⵍⵉⵖ ⵉⴹⴼⵕ ⴰⵙⴰⵙⴼⵔ ⵙⴳ ⵜⵎⴰⴹⵓⵏⵜ ⵏⵏⴰ ⴷⵉⴳⵙ ⵉⵍⵍⴰⵏ .

   ⵉⵙⵜⴰⵡⵀⵎⵎⴰ ⴽⵉⴳⴰⵏ ⵉⴳⵍⵍⵉⵏ ⵏ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ ⵙ ⵜⵎⵏⵜⵉⵍⵜ ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵢⵉⵍⵉ ⴷⵉⴳⵙ ⵓⵏⵣⴳⵓⵎ ⵉⵣⵣⴰⴹⵏ ⵡⵓⵍ ⵏⵏⵙ ,ⵙⵍⴰⵡⴰⵏ ⴰⴽⴽⵯ ⵍⵍⵉⵖ ⵢⵉⵡⵙ ⴳ ⵜⵓⴳⵜⵜ ⵏ ⵉⴳⵔⴰⵏ ⵏⵏⴰ ⵉⵣⴷⵉⵏ ⴷ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⴷ ⵓⵎⵣⵔⵓⵢ ⵏ ⵜⵎⴰⵣⵉⵖⵜ,ⵉⵙⵎⴷ ⵜⴰⵖⵏⵙⴰ ⵏⵏⵙ ⵍⵍⵉⵖ ⵢⵓⵔⴰ ⵛⵉⴳⴰⵏ ⵏ ⵉⴷⵍⵉⵙⵏ ⴷ ⵉⵎⴰⴳⵔⴰⴷⵏ ⵉⴼⵍⵙⴰⴼⵏ ⵏⵏⴰ ⵉⵣⴷⵉⵏ ⴷ ⵓⵙⵡⵉⵏⴳⵎ ⴰⵍⵎⴰⵣⵉⵖ .

   ⵉⵙⵜⴰⵡⵀⵎⵎⴰ ⴱⴰⵀⵔⴰ ⴼ ⵓⵙⵙⵍⴽⵎ ⵏ ⵓⵎⵔⵔⴷ ⴷ ⵓⵅⵓⴱ ⵏ ⵡⴰⴹⵓ ⵏ ⴰⵢⵜ ⵜⴰⵎⴰ ⵏⵏⴰ ⴳⴰⵏⵉⵏ ⵉⵎⴰⵉⵖⵏ,ⴰⴼⴰⴷⴰ ⴷ ⵉⵙⵙⵍⴽⵎ ⴰⵖⵓⵢⵢⵉ ⵏⵏⵙⵏ ⵉ ⵓⴷⴰⴱⵓ ⴷ ⵓⵎⴰⴹⴰⵍ ⴰⴽⴽⵯ .

   ⴳ ⵜⴳⵉⵔⴰ ⵍⵍⵉⵖⵜ ⵢⴰⵖ ⵉⵖⵏⵛⴰ ⵏ ⵍⴽⵓⵏⵚⵉⵕ ⵓⵔ ⵉⵙⴱⴷⴷⴰ ⵉⴳⵍⵍⵉⵏ ⵏ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ ⴰⴱⵔⵉⴷ ⴰⵖⵏⵙⴰⵏ ⵏⵏⵙ,,ⵉⵙⵓⵍ ⴰⵔ ⵉⵙⵙⴼⵔⴰⴽ ⵉⵡⴷⴰⵏ ⴰⴽⴽⵯ ⴼ ⵓⵙⵖⵉⵡⵙ ⵙ ⵜⵎⵏⵜⵉⵍⵜ ⴷ ⵓⵙⵡⵉⵏⴳⵎ ⴰⵎⴰⵣⵉⵖ .

   ⴰⴳ ⵓⵏⵏⴰ ⵉⵜⵜⵓⵏⵏⴰⵏ ⵅⴼ ⵓⵎⵙⵏⴰⵡ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ ⴷⴼⴼⵉⵔ ⵏ ⵜⵎⵜⵜⴰⵏⵜ ⵏⵏⵙ  ⵢⴰⵜ ⵜⵎⴷⵢⴰⵣⵜ ⵏⵏⴰ ⵢⵓⵔⴰ ⵎⴰⵙⵙ ⵎⵙⵟⴰⴼⴰ ⵍⵡⵕⴹⵉ, ⴷⴰ ⴷⵉⴳⵙ ⵉⵜⵜⵉⵏⵉ ⴳ ⵜⵉⵣⵡⵉⵔⵉ :

ⴰ ⴱⵕⴰⵀⵉⵎ … ⴰ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ
ⴰⵡⴰ ⵜⵣⵔⵉⵜ ⴰⵖ
ⵜⵣⵔⵉⵜ ⴰⵙⴰⵎⵎⵔ
ⵏⴳⵍⵏ ⵡⴰⵎⴰⵏ …ⵏⵣⵖⵏ ⵉⵎⵟⵟⴰⵡⵏ
ⵉⴼⵙⵜⴰ ⵓⴷⵔⴰⵔ … ⵢⵓⵍⵍⴰ ⴱⵓⵎⴰⵍ

   ⵉⵡⴷⴰⵏ ⴰⴽⴽⵯ ⵏ ⵓⵙⴰⵎⵎⵔ ⴷⴰⵔⵙⵏ ⵢⴰⵜ ⵜⴰⵣⴷⴰⵢⵜ ⵉⴷⵓⵙⵏ ⴷ ⵉⴳⵍⵍⵉⵏ ⵏ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ,ⵙ ⵜⴼⴳⴰⵏⵉⵜ ⵏⵏⵙ ⵓⵔⵜⴰ ⵉⴳⵉ ⴰⵙⵍⵎⴰⴷ ⴷ ⵓⵎⵙⵏⴰⵡ.

  ⵉⴳⴰ ⵉⴳⵍⵍⵉⵏ ⵏ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ ⵢⴰⵜ ⵜⴼⵔⵉⵔⵜ ⵏⵏⴰⴷ ⵜⵙⵙⵓⴼⵖ ⵜⵎⵏⵜⵉⵍⵜ ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⴳ ⵜⵙⴳⴰ ⵏ ⵓⵙⴰⵎⵎⵔ ⵏ ⵍⵎⵖⵔⵉⴱ .

   ⵉⵣⵏⵥⵕ ⵉⵙⵎ ⵏ ⵓⵎⵖⵏⴰⵙ ⵉⴳⵍⵍⵉⵏ ⵏ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ ⴳ ⵓⴱⵔⵉⴷ ⵏ ⵜⵖⵏⵙⴰ ⴰⵙ ⴳⵉⵙⵏⵜ ⵜⴰⵍⵍⵉ ⵉⴳⴰⵏ ⵜⴰⴷⵙⵍⴰⵏⵜ ⴰⵣⵎⵣ ⵏ ⵜⴳⵔⵙⵜ ⵜⴰⴱⵔⴽⴰⵏⵜ ⵏ 2007 ⴳ ⴱⵓⵎⴰⵍⵏ ⴷⴰⴷⵙ,ⵍⵍⵉⵖ ⵢⵓⵙⵉ ⴰⵏⵣⴳⵓⵎ ⵏ ⵓⵏⵣⴰⵖ ⵅⴼ ⵉⵏⴽⵔⴰⴼ ⵉⵙⵔⵜⴰⵏⵏ,ⵢⵓⵔⴰ ⵜⵓⴳⵜⵜ ⵏ ⵉⵎⴰⴳⵔⴰⴷⵏ ⵅⴼ ⵓⵢⴰⴷ ⴰⴽⴽⵯ,ⴳⵏ ⵉⵙⵡⵉⵏⴳⵉⵎⵏ ⵏⵏⵙ ⵎⴳⴰⵍ ⵏ ⵜⵙⵔⵜⵉⵜ ⵏ ⵓⵙⵉⵜⵜⵉ ⵏ ⵓⵣⵔⴼ ⵏ ⵉⵎⵣⴷⴰⵖ ⵉⵎⴰⴷⴰⵏⵏ ⵉⵎⵣⵡⵓⵔⴰ ⵉⵎⴰⵉⵖⵏ. ⵢⴰⵙⵉ ⵜⵓⴳⵜⵜ ⵏ ⵜⵔⴳⴳⴰⵎ ⵙⴳ ⴷⴰⵔ ⵉⵏⴱⴷⴰⴷⵏ ⵏⵏⴰ ⵉⵣⵣⵉⵡⵉⵣ ⵓⵙⵡⵉⵏⴳⵎ ⵏⵏⵙ ⴰⴷⵔⴼⵉ ⵏⵏⴰ ⵉⴳⴰⵏ ⵡⴰⵥ ⵙ ⵢⴰⵜ ⵜⵖⴰⵔⴰⵙⵜ ⵜⴰⵖⵏⵙⴰⵏⵜ ⵉⵣⵏⵥⵕⵜ ⴳ ⵓⵙⴰⵎⵎⵔ .

ⴰⵔ ⵜⵜⵉⵏⵉⵏ ⵉⵎⵣⵡⵓⵔⴰ ,ⵡⴰⵏⵏⴰ ⴷ ⵢⵓⵊⵊⴰⵏ ⴰⵔⵔⴰⵡ ⴹⴰⵕⵜ ⵏⵏⵙ ⴷ ⵡⴰⵔⵔⴰⵜⵏ ⵓⵔ ⵉⵎⵎⵓⵜ ⵎⴰⵛⴰ ⵉⴽⵛⵎ ⵢⴰⵜ ⵜⵓⴷⵔⵜ ⵢⴰⴷⵏ .

   ⵜⴰⵎⵍⵍⴰ ⵏ ⴱⴰⴱ ⵏ ⵉⴳⵏⵡⴰⵏ ⴼ ⵓⵎⵙⵏⴰⵡ ⴰⵎⴰⵣⵉⵖ ⵉⴳⵍⵍⵉⵏ ⵏ ⴱⵕⴰⵀⵉⵎ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ . ⴰⴷ ⴰⴽⴽⵯ ⵏⴹⴼⵕ ⴰⴱⵔⵉⴷ ⴰⵙⵡⵉⵏⴳⴰⵎ ⵏ ⵎⴰⵙⵙ ⵄⵉⵏⴰⵏⵉ ⴰⴼⴰⴷ ⴰⴷ ⵓⵔ ⵉⵖⴰⵔ ⵓⴱⴱⴰⵍⵓ ⴷⴷⵖ ⵏ ⵜⵓⵙⵙⵏⴰ ⴷ ⵓⵙⵡⵉⵏⴳⵎ ⵉⵣⴷⴷⵉⴳⵏ .

uddum n ifr adslan g usammr

  inɣuba diɣ yan ifr sg ifrawn izddign n tɣnsa tamaziɣt g usammr  mass amsnaw bṛahim ɛinani , ass n ssbit ddɣ nna igan 13 yunyu 2020 g tmazirt n tmtta imunn lliɣ t yaɣ yan iɣnca n lkunṣiṛ .

   ikka tt inn igllin n ɛinani sg tmẓi nns yusi anzgum n tmntilt tamaziɣt, zund akk inggʷa nns g tsga n usammr , g yan uzmz lliɣ igʷdl unzaɣ f tmntilt ddɣ .

   igllin n mass bṛahim ɛinani iga sg tɣrmt n ayt ɛbdun nna iḍfaṛn i bumaln dads tasga n tinɣiṛ,,iga mass bṛahim sg  imsnawn imaziɣn nna ifkan i uswingm d urzzu xf tɣnsa tamaziɣt g lmɣrib akkʷ,slawan akkʷ lliɣ ar ittaws s tugtt g tinawin d imussutn nna  ittgga umussu amaziɣ g wayyawn nns akkʷ .

   ikka tt igllin n bṛahim ɛinani iga aslmad n tutlayt tinglizt g tsinant n bumaln dads, aylliɣ izug d tarwa nns s tmuṛa imunn n marikan,lliɣ iḍfṛ asasfr sg tmaḍunt nna digs illan .

   istawhmma kigan igllin n ɛinani s tmntilt tamaziɣt yili digs unzgum izzaḍn wul nns ,slawan akkʷ lliɣ yiws g tugtt n igran nna izdin d tutlayt d umzruy n tmaziɣt,ismd taɣnsa nns lliɣ yura cigan n idlisn d imagradn iflsafn nna izdin d uswingm almaziɣ .

   istawhmma bahra f usslkm n umrrd d uxub n waḍu n ayt tama nna ganin imaiɣn,afada d isslkm aɣuyyi nnsn i udabu d umaḍal akkʷ .

   g tgira lliɣt yaɣ iɣnca n lkunṣiṛ ur isbdda igllin n ɛinani abrid aɣnsan nns,,isul ar issfrak iwdan akkʷ f usɣiws s tmntilt d uswingm amaziɣ .

   ag unna ittunnan xf umsnaw ɛinani dffir n tmttant nns  yat tmdyazt nna yura mass msṭafa lwṛḍi, da digs ittini g tizwiri :

a bṛahim … a ɛinani

awa tzrit aɣ

tzrit asammr

ngln waman …nzɣn imṭṭawn

ifsta udrar … yulla bumal

   iwdan akkʷ n usammr darsn yat tazdayt idusn d igllin n ɛinani,s tfganit nns urta igi aslmad d umsnaw.

  iga igllin n ɛinani yat tfrirt nnad tssufɣ tmntilt tamaziɣt g tsga n usammr n lmɣrib .

   iznẓṛ ism n umɣnas igllin n ɛinani g ubrid n tɣnsa as gisnt talli igan tadslant azmz n tgrst tabrkant n 2007 g bumaln dads,lliɣ yusi anzgum n unzaɣ xf inkraf isrtann,yura tugtt n imagradn xf uyad akkʷ,gn iswingimn nns mgal n tsrtit n usitti n uzrf n imzdaɣ imadann imzwura imaiɣn. yasi tugtt n trggam sg dar inbdadn nna izziwiz uswingm nns adrfi nna igan waẓ s yat tɣarast taɣnsant iznẓṛt g usammr .

ar ttinin imzwura ,wanna d yujjan arraw ḍaṛt nns d warratn ur immut maca ikcm yat tudrt yadn .

     tamlla n bab n ignwan f umsnaw amaziɣ igllin n bṛahim ɛinani . ad akkʷ nḍfṛ abrid aswingam n mass ɛinani afad ad ur iɣar ubbalu ddɣ n tussna d uswingm izddign .

اترك رد

لن يتم نشر عنوان بريدك الإلكتروني.

يستخدم هذا الموقع ملفات تعريف الارتباط لتحسين تجربتك. سنفترض أنك موافق على هذا، ولكن يمكنك إلغاء الاشتراك إذا كنت ترغب في ذلك. الموافقة قرائة المزيد